Natychmiastowa pomoc dla ofiar przemocy domowej – czyli o nowej ustawie antyprzemocowej.

30 kwietnia 2020 r. Sejm uchwalił ustawę antyprzemocową, dzięki której sprawcy przemocy domowej będą natychmiast izolowani od swych ofiar.

Nowa regulacja przyznaje Policji oraz Żandarmerii Wojskowej prawo do wydania wobec osoby stosującej przemoc w rodzinie i stwarzającej zagrożenie dla życia lub zdrowia osoby dotkniętej tą przemocą, nakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania lub zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia. Co istotne, przedmiotowe sankcje mają być natychmiast wykonalne, w razie potrzeby przy użyciu środków przymusu, i to nawet wówczas gdy sprawca przemocy będzie twierdził, że nie ma innego miejsca zamieszkania. Niewątpliwie nowe przepisy pozwolą na zapewnienie ochrony ofiarom przemocy domowej, z jednoczesnym pominięciem długotrwałych procedur związanych z koniecznością chociażby złożenia organom ścigania zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, wszczęcia postępowania karnego przeciwko takiej osobie czy uzyskania zakazu zbliżania się.

Oczywiście,  niezbędną przesłanką wydania nakazu lub zakazu będzie konieczność stwierdzenia przez Policję, że przemoc faktycznie miała miejsce. Nastąpi to albo w czasie interwencji podjętej we wspólnie zajmowanym mieszkaniu lub jego bezpośrednim otoczeniu lub w związku z powzięciem informacji przez Policję o stosowaniu przemocy w rodzinie, zgłoszonej przez osobę dotkniętą przemocą lub inną uprawnioną osobę (kurator, pracownik jednostki organizacyjnej pomocy społecznej).

Z czynności opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania przez osobę stosującą przemoc w rodzinie, będzie sporządzony protokół, a osoba której nakaz dotyczy będzie mogła zabrać ze wspólnie zajmowanego mieszkania jedynie przedmioty osobistego użytku i służące jej do świadczenia pracy lub będące jej własnością zwierzęta domowe. Policjant będzie musiał jednakże przekazać osobie stosującej przemoc, informacje o danych adresowych właściwych miejscowo placówek zapewniających miejsca noclegowe. Czas obowiązywania nakazu będzie wynosił 14 dni, lecz na wniosek osoby dotkniętej przemocą, sąd będzie mógł przedłużyć ten okres.  

Od decyzji Policjanta będzie przysługiwało osobie wobec której wydano nakaz, prawo wniesienia zażalenia do właściwego sądu rejonowego, a Sąd  będzie musiał rozpoznać zażalenie niezwłocznie. Cała procedura powinna odbywać się szybko i sprawnie, tak aby zostały w sposób należyty zabezpieczone prawa osób pokrzywdzonych, ale również osoby, wobec której został wydany nakaz lub zakaz. Sąd uchyli zastosowane sankcje w sytuacji stwierdzenia ich bezzasadności, nielegalności lub nieprawidłowości w wydaniu nakazu lub zakazu.

Istotna jest również okoliczność, że doręczenie pism, w związku z opisaną procedurą, będzie mogło być dokonywane przez Policję.

Policja będzie miała obowiązek sprawdzania, czy sprawca przemocy stosuje się do nałożonych na niego sankcji, a w przypadku naruszenia zakazu lub nakazu, będzie mogła zastosować środki przymusu, w celu wyegzekwowania obowiązku określonego zachowania się osoby wobec której go nałożono .

Nowa ustawa ma wejść w życie w terminie 6 miesięcy od dnia jej ogłoszenia.