Tag: postępowanie rozwodowe

Opublikowane w

Rodzinne postępowanie informacyjne.

Czy Wiesz że…

… już wkrótce postępowanie w sprawie o rozwód może nie być ani proste ani tym bardziej szybkie…

O ile kiedykolwiek było.

A nawet jeżeli nie było, to zawsze może być jeszcze dłużej…

Obecnie trwają prace legislacyjne nad projektem zmian do ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, które zakładają między innymi wprowadzenie tzw. rodzinnego postępowania informacyjnego. Postępowanie to ma poprzedzać złożenie pozwu o rozwód lub separację i miałoby być obowiązkowe wobec małżonków, którzy posiadają wspólne małoletnie dzieci.

Celem postępowania zaproponowanego przez ustawodawcę ma być zapobieganie pochopnym decyzjom w sprawie rozwodu, w tym poprzez pojednanie małżonków, a w braku możliwości pojednania – zawarcie ugody regulującej takie kwestie jak:

– sposób wykonywania władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi,

– utrzymywanie kontaktów z dziećmi,

– alimenty.

Postępowanie informacyjne, według założeń projektu, nie byłoby obowiązkowe dla:

1. Małżonków, którzy nie mają wspólnych małoletnich dzieci;

2. W sytuacji gdy małżonek przed wniesieniem pozwu o rozwód lub o separację został prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo popełnione na szkodę drugiego małżonka lub ich wspólnego małoletniego dziecka albo przedstawiono mu zarzut popełnienia takiego czynu.

Wniosek o przeprowadzenie rodzinnego posiedzenia informacyjnego kierowany byłby do Sądu Okręgowego, który jest właściwy w sprawie o rozwód lub separację, natomiast samo spotkanie informacyjne miałby prowadzić sędzia, referendarz sądowy, urzędnik sądowy, asystent sędziego lub stały mediator. Strony na spotkaniu mają być pouczone m.in. o

1) indywidualnych i społecznych skutkach rozpadu małżeństwa, w szczególności dla nich i ich wspólnych małoletnich dzieci;

2) działaniach, które strony powinny podjąć dla utrzymania małżeństwa lub zawarcia ugody w szczególności mediacji, terapii lub innej formie wsparcia rodziny;

Dużą rolę w postępowaniu przypisano mediatorowi, który będzie dążył do uzgodnienia warunków rozwodu lub separacji między małżonkami.

Ważna uwaga! W rodzinnym postępowaniu informacyjnym wyłączona byłaby możliwość żądania udzielenia zabezpieczenia na czas jego trwania, w tym np. w zakresie alimentów na dziecko lub kontaktów z dzieckiem.

Projekt zakłada czas na przeprowadzenie postępowania w wymiarze 1 miesiąca, przy czym na zgodny wniosek stron sąd może przedłużyć mediację rodzinną na czas oznaczony, nie dłuższy niż kolejne 6 miesięcy.

Ustawodawca w projekcie wskazał, że złożenie pozwu o rozwód lub separację, gdy strony nie uczestniczyły w rodzinnym postępowaniu informacyjnym, w przypadkach, w których obowiązek ten ich dotyczy, nie spowoduje rozpoznania sprawy o rozwód lub o separację.

W przypadku złożenia pozwu o rozwód lub separację, obligatoryjne byłoby zatem załączenie do pisma odpisu postanowienia o umorzeniu rodzinnego postępowania informacyjnego. Brak przedłożenia jednego z tych dokumentów będzie uznawany za brak formalny, co oznacza, że w konsekwencji może doprowadzić do zwrotu pozwu.

Aktualnie projekt jest na etapie opiniowania przez właściwe organy. Czy wejdzie w życie? To się okaże… Jeżeli tak, to z pewnością przyczyni się do znacznego wydłużenia postępowań w sprawach o rozwód, które i tak w obecnej covidowej rzeczywistości ciągną się miesiącami a nawet latami…

Chcesz wiedzieć więcej? Zapraszam do Kancelarii Adwokackiej w Tarnowskich Górach.

Adwokat Karolina Rudlicka – Najuch, Kancelaria Adwokacka w Tarnowskich Górach

Opublikowane w

Eksmisja małżonka w wyroku rozwodowym.

Mało kto wie, że jednym z fakultatywnych elementów wyroku rozwodowego jest możliwość orzeczenia przez Sąd orzekający w sprawie o rozwód, eksmisji jednego z małżonków ze wspólnie zajmowanego przez strony mieszkania. Stanowi o tym art. 58 § 2 zdanie drugie Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym „W wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka.” Fakultatywność rozstrzygnięcia oznacza, że Sąd może ale nie musi uwzględnić żądania strony, a z pewnością nie zrobi tego orzekając z urzędu. Zawsze rozstrzygnięcie Sądu musi być poprzedzone złożeniem odpowiedniego wniosku przez stronę domagającą się eksmisji małżonka.

W jaki sposób domagać się eksmisji małżonka?

Muszą zaistnieć ściśle określone przesłanki, od których uzależniona jest możliwość żądania eksmisji. Po pierwsze, musi zaistnieć wypadek wyjątkowy polegający na rażąco nagannym zachowaniu małżonka, którego eksmisji się domagamy, a po drugie zachowanie tego małżonka musi obiektywnie uniemożliwiać wspólne zamieszkiwanie stron. Wniosek o eksmisję może zostać złożony zarówno w pozwie, który wszczyna postępowanie w sprawie rozwód lub odrębnie, na dalszym etapie postępowania. W każdym wypadku jednakże, wniosek o eksmisję podlega opłacie sądowej w wysokości 200 zł, która to opłata jest niezależna w odniesieniu do opłaty sądowej od pozwu rozwodowego.

Przesłanki orzeczenia eksmisji małżonka.

Co się tyczy obligatoryjnych przesłanek, od których zależy w ogóle możliwość orzeczenia eksmisji małżonka ze wspólnego mieszkania, to przede wszystkim zachowanie małżonka musi być rażąco naganne. Rażąco nagannym zachowaniem z pewnością będzie stosowanie przemocy wobec drugiego małżonka czy też alkoholizm, uniemożliwiający wspólne zamieszkiwanie. Zachowanie małżonka powinno mieć charakter uporczywy i ciągły. Jednorazowy „wybryk” nie będzie stanowił podstawy do orzeczenia o eksmisji. Konieczność restryktywnej wykładni przepisu art. 58 § 2 zdanie drugie Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego powoduje, iż może on mieć zastosowanie wyłącznie wówczas, gdy jeden z małżonków nie tylko postępuje w sposób rażąco naganny wobec drugiego korzystającego ze wspólnego lokalu mieszkalnego ale to zachowanie, zasługujące na jednoznacznie negatywną, obiektywnie ocenę, wywołuje ściśle określony skutek. Skutek ten to zupełne wykluczenie możliwości wykorzystywania mieszkania zgodnego z jego przeznaczeniem, przez współmałżonka. Pomiędzy wykluczeniem tej możliwości po jego stronie, a sposobem zachowania potencjalnie eksmitowanego musi istnieć adekwatny związek przyczynowy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 30 października 2019 r.I ACa 1209/18). Zawsze zatem trzeba będzie wykazać przed Sądem, poprzez złożenie odpowiednich wniosków dowodowych, rażąco naganne zachowanie drugiej strony oraz związek przyczynowy między tym zachowaniem a brakiem możliwości wspólnego zamieszkiwania.

Należy pamiętać, że zastosowanie procedury eksmisji  jest niemożliwe wówczas gdy lokal mieszkalny stanowi majątek osobisty małżonka, który miałby być eksmitowany. Możliwe jest natomiast wtedy, gdy jest to mieszkanie zajmowane przez małżonków na podstawie umowy najmu lub użyczenia, mieszkanie spółdzielcze przysługujące obojgu małżonkom jak i gdy małżonkowie są współwłaścicielami mieszkania.

Skutki orzeczenia eksmisji małżonka.

Prawomocne orzeczenie eksmisji jednego z małżonków powoduje utratę przez niego przysługującego mu dotychczas prawa zamieszkiwania i zachowanie prawa do dalszego zamieszkiwania tylko przez drugiego małżonka. Zwrócenia wymaga również uwagi na fakt, że domaganie się eksmisji przez jednego z małżonków nie będzie zastępowało postanowienia w przedmiocie podziału majątku wspólnego.

Eksmisja na podstawie innych przepisów.

Poza możliwością orzeczenia eksmisji w wyroku rozwodowym, przysługuje nam taka możliwość również na podstawie:

  • art. 13 ust 2 ustawy o ochronie praw lokatorów, zgodnie z którym współlokator może wytoczyć powództwo o nakazanie przez sąd eksmisji małżonka, rozwiedzionego małżonka lub innego współlokatora tego samego lokalu, jeżeli ten swoim rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie. Możliwość orzekania na podstawie przytoczonego przepisu jest możliwa przy tym jedynie wówczas, gdy małżonkowie są lokatorami, nie dotyczy sytuacji, gdy są współwłaścicielami mieszkania lub gdy właścicielem mieszkania jest jedno z nich.
  • art. 11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, który stanowi że jeżeli członek rodziny wspólnie zajmujący mieszkanie, swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, osoba dotknięta przemocą może żądać, aby sąd zobowiązał go do opuszczenia mieszkania. W tym przypadku postanowienie zapada po przeprowadzeniu rozprawy, która powinna zostać przeprowadzona w terminie jednego miesiąca od dnia wpływu wniosku.
  • Po przeprowadzeniu postępowania w sprawie o podział majątku wspólnego, jeżeli prawo do lokalu wchodzi do majątku wspólnego, na żądanie małżonka, któremu sąd przyznaje prawo do lokalu mieszkalnego, sąd orzeka eksmisję drugiego małżonka. W tej sytuacji nie jest konieczne wykazywanie uciążliwości wspólnego zamieszkiwania.

Jak widzimy, istnieje kilka możliwości żądania eksmisji drugiego małżonka. Z pewnością należy rozważyć skorzystanie z jednej z możliwych opcji, w szczególności wówczas gdy nie potrafimy porozumieć się z drugim małżonkiem oraz jeżeli swoim zachowaniem czyni wspólne zamieszkiwanie uciążliwe, a na pewno wówczas gdy stanowi on zagrożenie dla naszego życia lub zdrowia.

Zapraszam na spotkanie z do kancelarii w celu ustalenia, które rozwiązanie jest najbardziej odpowiednie w Państwa sytuacji. Adwokat określi w szczególności, czy dysponujemy odpowiednim materiałem dowodowym, który mógłby stanowić uzasadnienie dla orzeczenia eksmisji ze wspólnie zajmowanego mieszkania lub też jakie kroki prawne powinniśmy podjąć aby nasze żądanie zostało uwzględnione.

Adwokat Karolina Rudlicka – Najuch, Kancelaria Adwokacka Tarnowskie Góry.

Opublikowane w

Czego możemy domagać się w czasie postępowania rozwodowego?

Rozwód to z pewnością traumatyczne przeżycie nie tylko dla małżonków, lecz również dla dzieci. Ważne jest, by podczas tej procedury nie dać się wciągnąć w grę współmałżonka i być świadomym, jakie kwestie mogą zostać rozstrzygane w czasie postępowania rozwodowego.

Przede wszystkim, sąd ma obowiązek rozstrzygnięcia w wyroku rozwodowym o winie, władzy rodzicielskiej i alimentach dla dziecka, a także o czasowym korzystaniu przez małżonków ze wspólnego mieszkania. W pewnych przypadkach jednakże, zasadnicze znaczenie dla wydania rozstrzygnięcia, ma złożenie wniosku przez zainteresowanego małżonka. I tak na wniosek jednego z małżonków, Sąd rozstrzyga o podziale majątku wspólnego małżonków, o ile są ku temu przesłanki, alimentach dla małżonka, a także w uzasadnionych przypadkach o eksmisji małżonka. Za zgodną wolą stron Sąd może natomiast doprowadzić do podziału mieszkania.

Na wstępie chciałabym zacząć od tego, że przy orzekaniu o rozwód sąd powinien ustalić z czyjej winy nastąpił rozkład pożycia, który to doprowadził do rozpadu małżeństwa. Może się jednak okazać, że żaden z małżonków winy takiej nie ponosi. Małżonkowie mają również możliwość żądania zaniechania ustalenia winy, wtedy sąd orzeka tak jakby żaden z małżonków winy tej nie poniósł.

Oczywiste jest, że sprawowanie opieki nad małoletnimi dziećmi oraz ich prawidłowe wychowywanie stanowi trzon i fundament poprawnie funkcjonującej rodziny. Niestety brak wspólnego pożycia małżonków, a tym bardziej brak ich wspólnego zamieszkiwania negatywnie odbija się na tym modelu. W takim przypadku mamy trzy możliwości, pierwszą z nich jest aby oboje rodzice zachowali pełnię praw w wychowywaniu małoletniego dziecka, jest to możliwe w przypadku, gdy powezmą oni decyzję że zrobią wszystko dla dobra dziecka i w tej kwestii będą ze sobą zgodnie współdziałać, co niestety rzadko zdarza się w dzisiejszych czasach. Druga mówi o tym, że jednemu z rodziców przysługiwać będzie pełnia władzy rodzicielskiej, natomiast drugiemu z nich sąd powierzy tylko możliwość współdecydowania o sprawach najważniejszych, mam tu na myśli np. wybór szkoły do której dziecko będzie uczęszczało czy też zmiana miejsca zamieszkania. Przy wyborze rodzica, któremu powierzona zostanie pełnia władzy rodzicielskiej, sąd powinien wziąć pod uwagę stosunki małoletniego z każdym z rodziców, więź emocjonalną oraz gdzie dotychczas dziecko się wychowywało. Przyjęto, że w przypadku w którym mamy do czynienia z rodzeństwem, nie powinno się go rozdzielać. Trzeci model natomiast zakłada pozbawienie, bądź ograniczenie w wykonywaniu praw rodzicielskich jednego, czy też obojga rodziców, ma to jednak miejsce w wyjątkowych sytuacjach, gdzie przebywanie z jednym bądź z obojgiem rodziców może prowadzić do tragicznych skutków zarówno na tle emocjonalnym jak i materialnym.

Kwestia alimentów w przypadku wychowywania małoletniego dziecka po rozwodzie jest bardzo ważna. Reguluje ona bowiem obowiązek każdego z rodziców względem ich dziecka. W ślad za art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który mówi o obowiązku alimentacyjnym względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody pochodzące z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Należy mieć na uwadze, że obowiązek alimentacyjny nie wiąże się tylko ze świadczeniem pieniężnym na zaspokajanie potrzeb materialnych, ale jest powiązany także z dochowaniem wszelkich starań w wychowywaniu dziecka.

Bardzo ważną kwestią jest orzekanie sądu o czasowym korzystaniu ze wspólnego mieszkania. Ma to miejsce zwłaszcza w przypadkach, gdy małżonkowie są ze sobą skłóceni. Jeżeli jeden z małżonków zachowuje się uciążliwie dla drugiego i uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie np. nadużywa alkoholu, czy innych środków odurzających, dopuszcza się przemocy itd. wtedy sąd może powziąć decyzję o eksmisji takiej osoby. Sąd może ustalić także na wniosek jednej ze stron podział majątku w sprawie rozwodowej, ale tylko wtedy, gdy ustalenie takie nie będzie prowadziło do nadmiernej zwłoki w postępowaniu.

Kolejną rzeczą, której możemy się za pośrednictwem sądu w sprawie rozwodowej domagać są alimenty dla nas samych. Przede wszystkim należy podkreślić, że alimentów domagać może się małżonek niewinny od winnego, winny od winnego, a także niewinny od niewinnego. Muszą jednak zaistnieć po stronie uprawnionego małżonka pewne przesłanki, a mianowicie chodzi tutaj o niedostatek, względem wysokich możliwości zarobkowych małżonka zobowiązanego.

Ostatnią kwestią, którą pragnę opisać jest podział wspólnego mieszkania. Nadmienić należy, że podział może nastąpić wyłącznie w sytuacji, gdy lokal nadaje się do podziału, a więc wtedy, gdy można go fizycznie podzielić na dwie części, tak by każda z nich tworzyła lokal samodzielny. By do takiej sytuacji doszło, potrzebna jest zgodna wola stron, w tym wypadku współmałżonków, którzy są współwłaścicielami danego lokalu. Sąd może także przyznać lokal jednej ze stron, w sytuacji, gdy współmałżonkowie zgadzają się na takie postanowienie, a jeden ze współmałżonków opuszcza lokal, oraz rezygnuje z przyznania mu lokalu zastępczego.

Jak widać, w sprawie rozwodowej mamy dość szeroki wachlarz możliwości, ważne jest, by w

stresie, który często towarzyszy nam na sali sądowej nie zapomnieć o tych najważniejszych kwestiach, o wiele bardziej komfortowo jest przejść przez tą drogę z pomocą pełnomocnika prawnego który zajmie się wszelkimi sądowymi procedurami i wskaże nam możliwości z których na pewno warto skorzystać, w końcu jest to nowy rozdział w naszym życiu i od nas samych zależy w jaki sposób go otworzymy, czy będzie on uporządkowany, czy też nie.