Kiedy możemy żądać obniżenia alimentów?
W praktyce mojej kancelarii często spotykam się z osobami, które przychodzą do mnie po poradę prawną, albowiem nie są w stanie dłużej płacić alimentów w zasądzonej przez Sąd kwocie. Sytuacja tego rodzaju najczęściej spowodowana jest utratą przez nich pracy, brakiem możliwości podjęcia lepiej płatnej, wzrostem wydatków związanych z codziennym życiem czy szeroko rozumianą zmianą sytuacji życiowej (np. problemy zdrowotne itp.).
Co radzę w takiej sytuacji Klientom? W pierwszej kolejności zawsze ustalam czy nastąpiła w ich przypadku tzw. zmiana stosunków, która uzasadniałaby złożenie pozwu do Sądu w przedmiocie obniżenia obowiązku alimentacyjnego. Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, umożliwiają bowiem wystąpienie z żądaniem zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej alimentów, w razie zmiany stosunków (art. 138).
„Zmiana stosunków” przesłanką obniżenia alimentów.
Wspomniana „zmiana stosunków” natomiast to nic innego jak zmiana okoliczności istotnych z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i zakresu świadczeń alimentacyjnych, która może być skutkiem zwiększenia się lub zmniejszenia się usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej do alimentów jak i zarobkowych oraz majątkowych możliwości zobowiązanego.
Należy jednak mieć na uwadze, że nie zawsze zmiana pracy na gorzej płatną, będzie uzasadniała żądanie obniżenia alimentów. Sąd zawsze będzie brał pod uwagę jakie zarobki i dochody osoba zobowiązana uzyskiwałaby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiście uzyskiwane przez tą osobę zarobki i dochody. Powyższe oznacza, że jeżeli mamy gorzej płatną pracę niż w chwili orzekania o alimentach, ale de facto mamy możliwość uzyskania lepszego wynagrodzenia, bo nasze wykształcenie nam na to pozwala, wówczas Sąd naszego żądania może nie uwzględnić. Zawsze trzeba będzie zatem wykazać przed Sądem, że na dzień dzisiejszy robimy wszystko aby zaspokoić alimenty w zasądzonej uprzednio przez Sąd wysokości.
Możliwe jest również uzasadnienie obniżenia naszych możliwości majątkowych, a co za tym idzie, brak możliwości płacenia alimentów w dotychczasowej kwocie, poprzez wykazanie wzrostu kosztów naszego utrzymania. Wzrost kosztów utrzymania może nastąpić np. w związku z podwyżką czynszu lub innych opłat, koniecznością spłacania niezbędnych kredytów itp.
Pamiętajmy, że Sąd zawsze będzie porównywał stan istniejący w chwili orzekania o alimentach lub zawierania umowy, ze stanem istniejącym w czasie rozpoznawania powództwa na podstawie art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Jedynie zmiana stosunków jaka miała miejsce po dacie wyrokowania o alimentach, może uzasadniać żądanie zmniejszenia świadczeń alimentacyjnych. Dlatego tak ważne jest dobre przygotowanie pozwu o obniżenie alimentów, z uwzględnieniem wszystkich dowodów, w tym dowodów z dokumentów, tak aby Sąd orzekający w sprawie nie miał wątpliwości, że faktycznie zmiana stosunków miała miejsce.
Gdzie składamy pozew o obniżenie alimentów?
Pozew o obniżenia alimentów składamy do Sądu Rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej do alimentów.
Jaka jest opłata od pozwu o obniżenie alimentów?
Od pozwu pobierana jest opłata stosunkowa w wysokości 5 % od wartości przedmiotu sporu, nie mniej niż 30 zł. Wartość przedmiotu sporu oblicza jako różnicę między zasądzoną wcześniej kwotą alimentów a żądaną przez powoda ich obniżką za 12 miesięcy.
Adwokat Karolina Rudlicka – Najuch, Kancelaria Adwokacka Tarnowskie Góry