Kilka słów o BDO czyli Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami.

Prowadzisz warsztat samochodowy, gabinet lekarski czy zakład kosmetyczny? A może masz firmę budowlaną lub remontową? A czy wiesz że masz obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów i rejestracji w BDO, czyli w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami?

Działając jako adwokat często spotykam się z sytuacją, że przedsiębiorcy są nieświadomi ciążącego na nich obowiązku. Niestety, jest to ze szkodą dla niech, albowiem brak wpisu do rejestru oraz nieprowadzenie ewidencji stanowi wykroczenie, za które grozi kara grzywny.

Aby przybliżyć Wam temat gospodarki odpadami oraz ewidencji, w niniejszym artykule kilka słów o BDO.

Zasadą generalną gospodarki odpadami jest, że przedsiębiorca ma obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów.

Kto musi prowadzić ewidencję odpadów?

Ewidencję odpadów muszą prowadzić nie tylko podmioty profesjonalnie zajmujące się odpadami, lecz również inne podmioty, takie jak wymienione wyżej warsztaty samochodowe, gabinety lekarskie, stomatologiczne, weterynaryjne, zakłady kosmetyczne, firmy budowlane i remontowe.

Co rozumiemy pod pojęciem odpadu? W rozumieniu ustawowym, odpadem jest każda substancja lub przedmiot, których posiadacz odpadów pozbywa się, zamierza  się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany. Nie ma przy tym znaczenia w jaki sposób pozbywamy się odpadu (czy go np. sprzedajemy, czy płacimy za jego przejęcie).

Posiadacz odpadów natomiast, to wytwórca odpadów lub osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, będący w posiadaniu odpadów. Posiadaczem odpadów możemy stać się nie tylko wytwarzając odpad, ale również transportując go, kupując, sprowadzając. Dla ustalenia obowiązków związanych z prowadzeniem ewidencji istotne jest to, że posiadamy odpad.

Co to jest BDO?

Jeżeli już ustalimy, że jesteśmy posiadaczami lub wytwórcami odpadów, powinniśmy dokonać rejestracji w specjalnie ku temu stworzonej bazie danych, czyli BDO (Baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami).

BDO jest publicznie dostępnym rejestrem, do którego każdy ma dostęp poprzez przeglądarkę internetową, w zakresie informacji dotyczących zakresu działalności podmiotów i prowadzenia przez nie gospodarki odpadami. Wpis do rejestru jest dokonywany przez marszałka województwa z urzędu lub na wniosek. Jeżeli mamy obowiązek rejestracji w BDO, a wpis nie jest dokonywany z urzędu,  w takich przypadkach sami musimy złożyć odpowiedni wniosek o wpis. Wpis dokonywany jest za pośrednictwem strony internetowej www. https://bdo.mos.gov.pl/.

Kiedy już uzyskamy wpis do rejestru, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia na bieżąco ich ilościowej i jakościowej ewidencji, zgodnie z katalogiem odpadów, w celu umożliwienia i zapewniania właściwym organom ilościowej i jakościowej kontroli odpadów, które są wytwarzane, transportowane, przekazywane, poddawane odzyskowi lub unieszkodliwiane, jak również w zakresie obrotu odpadami.

Od dnia 1 stycznia 2020 r. ewidencja odpadów prowadzona jest wyłącznie za pośrednictwem indywidualnego konta w BDO. Oznacza to, że wszelkie dokumenty ewidencji odpadów są sporządzane bezpośrednio w systemie BDO lub z wykorzystaniem aplikacji zewnętrznych, zintegrowanych z systemem BDO.

Przedsiębiorca, który jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji, ma obowiązek również sporządzania corocznego sprawozdania o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu nimi, w terminie do 15 marca za rok poprzedni.

Oczywiście, tak jak niemalże w każdej dziedzinie prawa, istnieją wyjątki, które zwalniają określone grupy podmiotów z obowiązku rejestracji w BDO. Jeżeli chcesz sprawdzić czy podlegasz obowiązkowi rejestracji zapraszam do kontaktu z moją kancelarią adwokacką w Tarnowskich Górach w celu udzielenia profesjonalnej porady prawnej w tym zakresie.

Zabezpieczenie roszczenia alimentacyjnego w sprawie o rozwód.

Zapadła decyzja. Składamy pozew o rozwód. Co jednak zrobić, gdy mamy małoletnie dzieci, nad którymi stale sprawujemy opiekę, a drugi małżonek nie dokłada się do utrzymania rodziny? W końcu rozwód może ciągnąć się latami, a w optymistycznej wersji, trwać przynajmniej kilka miesięcy.

Najlepszym rozwiązaniem w tej sytuacji jest złożenie już na etapie wnoszenia pozwu o rozwód lub w odpowiedzi na pozew, wniosku o zabezpieczenie roszczenia alimentacyjnego na czas trwania postępowania w sprawie o rozwód na rzecz każdego z małoletnich dzieci, którego celem jest natychmiastowe dostarczenie uprawnionym środków utrzymania. Jeżeli zabezpieczenie zostanie udzielone, drugi z małżonków będzie miał obowiązek zapłaty określonej sumy pieniężnej na rzecz każdego z małoletnich dzieci przez cały czas trwania postępowania w sprawie o rozwód. Warto zatem wystąpić z tego rodzaju wnioskiem, gdyż aby został uwzględniony wystarczające jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia, a w szczególności usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego (małoletniego dziecka) oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Nie ma natomiast potrzeby wykazywania interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

Uprawdopodobnienie nie podlega formalizmowi przewidzianemu dla czynności dowodowych, a ustalenia sądu, który będzie analizował przedstawione przez stronę okoliczności, muszą doprowadzić jedynie do przekonania sądu o ich wysokim prawdopodobieństwie.

Należy pamiętać aby we wniosku o zabezpieczenie roszczenia alimentacyjnego wskazać jakie są miesięczne koszty utrzymania dziecka, oraz uzasadnić dlaczego w naszej ocenie drugi z małżonków jest w stanie ponosić żądaną przez nas kwotę. Warto odnieść się w tym zakresie do zarobków uzyskiwanych przez drugą stronę lub do jej faktycznych możliwości zarobkowych. Im większe potrzeby dziecka i wyższe możliwości zarobkowe małżonka, tym większej kwoty możemy żądać. Oczywiście powinniśmy mieć na uwadze, że sąd może uwzględnić nasze żądanie w części i w efekcie ustalić kwotę zabezpieczenia niższą niż żądaliśmy, w zależności od dokonanej oceny przedstawionych przez nas twierdzeń.

W sprawie o rozwód sąd może również na wniosek jednego z małżonków orzec o obowiązku drugiego małżonka przyczyniania się do zaspokojania potrzeb rodziny, obejmującego także koszty utrzymania pełnoletnich dzieci. Orzeczenie wydane przez sąd, będzie zasądzało kwotę adekwatną do potrzeb rodziny rozumianej jako całość. Potrzeby rodziny powinny zatem uwzględniać zarówno koszty utrzymania i wychowania wszystkich dzieci, jak również wydatki związane z bieżącymi potrzebami, chociażby z mieszkaniem. Sąd rozstrzygając o potrzebach rodziny, zasądzi jedną kwotę, ale na rzecz wszystkich członków rodziny, których wniosek dotyczy. Postanowienie wydane w wyniku rozpoznania wniosku, będzie obowiązywało do czasu uprawomocnienia się wyroku w sprawie o rozwód.

Ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym.

Co do zasady, małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Oznacza to, że równość udziałów następuje z mocy samego prawa, bez względu na to w jaki sposób i w jakiej części małżonkowie przyczynili się do powstania majątku wspólnego.  Wyjątkiem od reguły jest sytuacja, w której małżonkowie decydują się na ustalenie nierównych udziałów w umowie majątkowej małżeńskiej (intercyza) jak również poprzez orzeczenie Sądu, wydane w wyniku postępowania o podział majątku wspólnego, w związku z odpowiednim wnioskiem złożonym przez małżonka, z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z małżonków przyczynił się do powstania tego majątku.

Przepisy wprowadzone przez ustawodawcę przewidują jednak, że nie w każdej sytuacji można żądać sądownego ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym małżonków, lecz jedynie wówczas gdy istnieją ku temu ważne powody.

Co to  oznacza w praktyce?

Oznacza to, że ustalenie nierównych udziałów będzie możliwe jedynie w przypadku zaistnienia równocześnie trzech przesłanek:

  1. Małżonek zgłosił taki wniosek;
  2. Istnieją ważne powody takiego żądania;
  3. Małżonkowie w różnym stopniu przyczynili się do powstania majątku wspólnego.

Wniosek o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym musi być w sposób wyraźny zgłoszony w toku postępowania o podział majątku wspólnego. Z mocy prawa mamy do czynienia z równością udziałów, zatem bez odpowiedniego wniosku Sąd niezależnie od poczynionych ustaleń faktycznych, nie będzie orzekał o nierównych udziałach w majątku wspólnym. Odpowiednie żądanie może zostać złożone zarówno w piśmie inicjującym postępowanie w przedmiocie podziału majątku wspólnego, jak również ustnie w toku rozprawy. Pamiętać przy tym należy, że okoliczność, że istnieją powody dla których Sąd powinien orzec o nierównych udziałach w majątku wspólnym trzeba będzie jeszcze udowodnić.

Cóż to są te ważne powody? Otóż, według utartej praktyki nierówność udziałów może być orzeczona w sytuacji gdy ze względów o charakterze etycznym, w danych okolicznościach równość udziałów byłaby oczywiście sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Ważne powody utożsamiane są często w praktyce sądowej z sytuacją, w której drugi małżonek w sposób rażący i uporczywy nie przyczynia się do powstania lub powiększenia majątku wspólnego stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych. Z tego rodzaju działaniami będziemy mieli do czynienia zatem na przykład w przypadku trwonienia majątku przez jednego z małżonków, podejmowania nierozsądnych i ryzykownych operacji finansowych, ulegania nałogom (alkoholizm, narkomania, hazard), ale również gdy miała miejsce długotrwała i faktyczna separacja małżonków. Znaczenie przy ustalaniu istnienia podstaw do ustalenia nierównych udziałów,  ma również kwestia winy w jego rozpadzie, co oznacza w praktyce że Sąd będzie brał pod uwagę okoliczność orzeczenia rozwodu z winy małżonka, przeciwko któremu występujemy z wnioskiem o orzeczenie nierównych udziałów.

Przez przyczynianie się małżonków do powstania majątku wspólnego należy rozumieć natomiast nie tylko pracę zarobkową i działania zmierzające bezpośrednio do powiększania składników tego majątku, lecz również pracę we wspólnym gospodarstwie domowym oraz sprawowanie osobistej opieki nad dziećmi. Pomimo, że wartość tego rodzaju pracy nie podlega oszacowaniu, nie ma możliwości żądania ustalenia nierównych udziałów w sytuacji gdy w prawidłowo funkcjonującym modelu rodziny, jeden z małżonków podejmuje pracę zarobkową, a drugi opiekuje się dziećmi.

Warto mieć świadomość, że jeżeli już  Sąd rozstrzygnie o nierównych udziałach w majątku wspólnym, rozstrzygnięcie będzie odnosiło się do całości majątku wspólnego i wszystkich jego składników. Nie można natomiast domagać się ustalenia nierównych udziałów jedynie w niektórych składnikach majątku wspólnego.