Słowem wstępu, art. 87 kodeksu wykroczeń mówi nam, że:
„Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 50 złotych.”
Na samym początku warto jest rozróżnić pojęcie „stan po użyciu alkoholu” oraz „nietrzeźwość”, otóż pierwsze pojęcie jest wykorzystywane w przypadku, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia we krwi od 0,2% do 0,5% lub też obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3, natomiast ze stanem nietrzeźwości mamy do czynienia w sytuacji, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia we krwi powyżej 0,5‰ alkoholu albo obecności w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3. Jeżeli zachodzi podejrzenie, że wykroczenie zostało popełnione po spożyciu alkoholu, osoba podejrzana zostanie poddana badaniu na zawartość alkoholu w organizmie, może się to odbyć na dwa sposoby:
- pomiar stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu za pomocą alkomatu, które powinien wykonać uprawiony do tej czynności funkcjonariusz za pomocą podręcznego przyrządu, czyli alkomatu. Oczywiście, aby badanie było wiarygodne taki przyrząd powinien posiadać ważny dokument o badaniu technicznym, który dopuszcza to urządzenie do użytku na określony czas, a także nienaruszone plomby które pozwolą wykluczyć jakiekolwiek ingerencje w działanie urządzenia;
- pomiar stężenia alkoholu we krwi sprawcy, oczywiście będzie ona pobierana w oddziale szpitalnym oraz poddana analizie laboratoryjnej;
Kierowca może odmówić badania alkomatem, natomiast będzie to prowadziło do obowiązkowego poddania się badaniu krwi.
Mając objaśnione podstawowe pojęcia możemy wrócić do omawianego przepisu i przeanalizować go dogłębniej. Artykuł 87 Kodeksu wykroczeń rozróżnia także rodzaje pojazdów na:
- mechaniczne, czyli takie do których na stałe przymocowany jest silnik i stanowi on część składową tego pojazdu oprócz oczywiście samochodów możemy również zaliczyć np. motorowery;
- niemechaniczne, a więc np. rowery, deskorolki czy rowery które są napędzane silnikiem, ale silnik ten został przyłączony dodatkowo z woli człowieka.
Sumując, jeżeli prowadząc pojazd mechaniczny będziemy w stanie po użyciu alkoholu popełnimy wykroczenie, natomiast jeżeli będziemy w stanie nietrzeźwości, wtedy wypełnimy znamiona art. 178a Kodeksu Karnego, a tym samym popełnimy przestępstwo. W sytuacji popełnienia wykroczenia sprawca będzie podlegał karze aresztu od 5 do 30 dni, jeżeli Sąd orzeknie karę grzywny, możemy zostać ukarani kwotą nie niższą niż 50 zł., ale też nie wyższą niż 5 tysięcy zł.. W przypadku prowadzenia pojazdu niemechanicznego zarówno prowadzeniem „po spożyciu” jak i „w stanie nietrzeźwości” wypełnimy znamiona wykroczenia. W tym przypadku sprawca będzie podlegał karze aresztu tylko od 5 do 14 dni, bądź karze grzywny od 20 zł.
do 5 tysięcy zł.. Dodatkowo warto jest podkreślić, że mówimy o prowadzeniu pojazdu w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym przy czym za ruch lądowy oprócz rzecz jasna dróg publicznych należy uznać także zgodnie z orzecznictwem drogi lokalne, a nawet drogi polne.
Na zakończenie warto jest dodać, że w obu przypadkach popełnienia tego typu wykroczenia Sąd zawsze orzeka zakaz prowadzenia pojazdów, od konkretnej sytuacji w której owe wykroczenie popełniliśmy będzie zależało czy będzie to tylko 6 miesięcy, czy też zostaniemy pozbawieni prawa jazdy nawet na 3 lata.